احساس تعلق به دانشگاه با جنبه های متعددی از سلامت روانی-اجتماعی دانشجویان ارتباط دارد. با این حال در مفهوم سازی و سنجش این سازه، ابهامات زیادی وجود دارد. اندک ابزارهای طراحی شده در حیطه آموزش عالی نیز بیشتر میزان احساس تعلق را می سنجند و اندازه گیری مؤلفه های تعلق به دانشگاه در مطالعات قبلی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر، ساخت و اعتباریابی مقیاس احساس تعلق دانشجویان به دانشگاه بود. در یک طرح همبستگی و از نوع ساخت ابزار، 345 نفر از دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد در مرحله اول و 477 نفر از دانشجویان دانشگاه بیرجند در مرحله دوم به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی در مرحله اول، چهار عامل با 72/49 درصد تبیین واریانس را نشان داد که شامل مؤلفه های تعامل با استادان، تعامل با همسالان، جو دانشگاه و عزت نفس بود. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که مدل چهار عاملی دارای برازش است و ضریب آلفای کرونباخ خرده مقیاس ها در دامنه 90/0-75/0 گزارش شد. به علاوه، تحلیل های دیگر شواهدی را برای حمایت از همسانی درونی، روایی همگرا و روایی واگرای مقیاس احساس تعلق فراهم کردند و مشخص شد که هر کدام از ابعاد این مقیاس با مقیاس های تعهد به دانشگاه، تنهایی اجتماعی-هیجانی، رضایت از زندگی، افسردگی و درگیری عاملی روابط معنادار داشت. بعلاوه، نتایج ضریب بازآزمایی خرده مقیاس ها در دامنه 74/0–64/0 قرار داشت. مطابق با یافته های پژوهش حاضر، مقیاس احساس تعلق دانشجویان به دانشگاه از ویژگی های روان سنجی مطلوبی برخوردار است و می توان از آن به عنوان ابزاری معتبر استفاده نمود.

در پی سیاست مسکن مهر در ایران، از سال 1386 مجتمع­های مسکونی مختلفی در سرتاسر کشور ساخته شد. مسکن علاوه بر تأمین سرپناه، باید نیازهای اجتماعی ساکنان را نیز برآورده نماید که حاصل آن را می­توان به صورت احساس رضایت، احساس امنیت و احساس تعلق در ساکنان آن ها مشاهده کرد. با توجه به اینکه برخی از مجتمع­های مسکن مهر، دولتی و برخی دیگر خودمالکی بودند؛ برخی در داخل محدوده و برخی دیگر در خارج محدوده شهر بودند، در این مطالعه به مقایسه احساس رضایت، احساس امنیت و احساس تعلق ساکنان در مجتمع­های مسکن مهر مختلف (داخل/خارج محدوده و دولتی/خودمالکی) پرداخته شده است. بر این اساس، تمام مجتمع­های مسکن مهر بزرگ در دو شهر بابل و بابلسر (درمجموع 13 مجتمع) انتخاب شدند که بر اساس روش نمونه­گیری طبقه بندی شده، تعداد 346 پرسشنامه به روش سیستماتیک در این مجتمع­ها تکمیل ­شد. به دلیل اینکه توزیع داده ها نرمال نبود، برای مقایسه متغیرها در مجتمع­های مختلف، از آزمون های ناپارامتریک کراسکال- والیس و من- ویتنی و برای بررسی رابطه آن ها از آزمون همبستگی اسپیرمن استفاده شد. نتیجه تحقیق نشان ­داد که تفاوت احساس امنیت/رضایت/تعلق میان مجتمع­های داخل و خارج محدوده معنادار است و هر چه از داخل به سمت خارج محدوده برویم از میزان احساس امنیت/رضایت/تعلق کاسته می­شود؛ اما تفاوت معناداری میان مجتمع­های دولتی و خودمالکی وجود ندارد.

وجود اقوام مختلف در ایران که مهم ترین ویژگی آنها بومی بودن آنهاست و همچنین تلاش حکومت مرکزی در یک سده گذشته برای ایجاد یک دولت یا ملت واحد، این پرسش را مطرح می کند که در نتیجه سیاست های تمرکزگرایانه حکومت مرکزی، اقوام مختلف با مذاهب متفاوت تا چه اندازه به ایران و هویت ملی خود احساس تعلق می کنند. با استفاده از تحلیل ثانویه داده های مربوط به 2667 ایرانی در موج پنجم مطالعه ارزش های جهانی چنین نتیجه گیری شد که در مجموع، تمامی اقوام، احساس تعلق زیادی به ایران دارند و آنچه در برخی اقوام نظیر اعراب و کردهای اهل تسنن، میزان این تعلق را کاهش می دهد احساس نابرابری و مشارکت کم آنها در قدرت سیاسی و نیز سهم نامناسب آنها از توسعه یافتگی در مقایسه با سایر اقوام است. احساس تعلق زیاد قوم بلوچ سنی نسبت به ایران در بسیاری از شاخص های مطالعه شده این تحقیق، درخور توجه است.

روش: پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش، پیمایش مقطعی است. جامعه آماری تحقیق، افراد 18 سال به بالای استان لرستان هستند که به روش خوشه ای چند مرحله ای، تعداد 384 نفر از آنها انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها نیز پرسشنامه بوده است. یافته ها: میانگین احساس نابرابری پاسخگویان 80/2 و میانگین احساس امنیت آنها 93/2 (از دامنه 1 تا 5) بوده است. یافته ها نشان می دهند که متغیرهای سن، جنس، وضعیت تاهل، تحصیلات، نوع نگرش به عملکرد پلیس، سرمایه اجتماعی، میزان دینداری، میزان استفاده از وسایل ارتباط جمعی، احساس نابرابری و ابعاد آن با احساس امنیت ارتباط داشته اند. نتایج تحلیل چند متغیری نیز نشان می دهند به جز شش متغیر مستقل وضعیت تاهل، تحصیلات، نوع نگرش به عملکرد پلیس، سرمایه اجتماعی، میزان استفاده از وسایل ارتباط جمعی و احساس نابرابری، سایر متغیرها به دلیل داشتن واریانس مشترک از معادله رگرسیون خارج شده اند. این متغیرها 544/0 از واریانس احساس امنیت را تبیین کرده اند. نتیجه گیری: این پژوهش نشان داد میزان احساس نابرابری و احساس امنیت در استان لرستان در حد متوسطی بوده است. همچنین مهم ترین متغیر مستقل در تبیین متغیر وابسته، احساس نابرابری بوده است. از این رو می توان گفت، افزایش احساس برابری افراد جامعه می تواند نقش موثری بر افزایش احساس امنیت آنها داشته باشد.

0

اهمیت مسئله قومیت به حدی است که می تواند امنیت ملی کشورها را تضمین یا تهدید نماید. ایران کشوری متنوع از نظر قومی می باشد که ویژگی های متمایزکننده اقوام از یکدیگر در این کشور بیشتر بر مؤلفه های تنوع نژادی، زبانی، مذهبی و فرهنگی متمرکزشده است. سکونت قومیت های ایرانی عمدتاً در مناطق مرزی و هم جوار با کشور هم زبان خود، زمینه مناسبی را برای بحران های قومی و متأثر ساختن امنیت ملی کشور فراهم می آورد؛ لذا با توجه به تنوع قومی در استان گلستان و همچنین هم مرز بودن این استان با کشور ترکمنستان، هدف از این پژوهش بررسی مؤلفه های احساس تعلق به سرزمین در بین اقوام مختلف که بر امنیت ملی تأثیرگذار هستند. روش انجام پژوهش از لحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی و از لحاظ هدف کاربردی است. داده ها به روش پیمایشی و مبتنی بر پرسشنامه و مشاهدات میدانی جمع آوری شد. تعداد جامعه آماری (1093259) نفر که شامل تمام اقوام استان و حجم نمونه بر اساس جدول مورگان 384 نفر می باشند. یافته های پژوهش نشان می دهد در بین اقوام مختلف استان گلستان، قومیت ترکمن با ضریب کندال (870/0) و میانگین رتبه ای کروسکال والیس (95/193) دارای قوی ترین و بالاترین تعامل میان قومی بر اساس احساس تعلق به سرزمین را دارد و قومیت های سیستانی، قزاق، ترک و بلوچ در رتبه های بعدی قرار دارند. نتیجه اینکه قومیت های مختلف علی رغم اینکه در یک منطقه جغرافیایی زندگی می کنند اما از دیدگاه این اقوام انسجام و همبستگی میان قومیت ها ضمن اینکه تعاملات را بین خودشان و دیگر اقوام در سطح استان افزایش می دهد باعث افزایش امنیت در کشور می شود.